Wyznaczenie poziomu nieszczelności powietrznej budynków to jeden z niezbędnych kroków do wyznaczenia możliwości dalszego zmniejszenia zapotrzebowania budynku na ciepło zimą i chłodzenie latem. Jest to krok niezbędny do umożliwienia skutecznego obniżenia kosztów ogrzewania i chłodzenia w budynkach, a co za tym idzie skontrolowania jakości prac wykonanych przez firmy budowlane i instalacyjne.

Zaleca się przeprowadzenie badania na etapie "wykańczania". Wyłapane nieszczelności na wstępnym etapie są tańsze w naprawie niż przy oddawanym do użytkowania budynku. Sam test szczelności i certyfikat szczelności można wystawić dla oddawanego budynku, w którym nieszczelności zostały naprawione na etapie budowy.

Aby mieć pewność, że nasz dom jest właściwie chroniony przed utratą  ciepła, należy precyzyjnie zlokalizować wszelkie szpary i miejsca ubytków w zewnętrznej strukturze budynku. W tym celu stosuje się nowoczesny pomiar szczelności Blower Door.

W wielu krajach Europejskich, i krajów Skandynawskich, dostrzeżono opłacalność przeprowadzenia takiego testu do możliwości lokalizacji i usunięcia nieszczelności, wprowadzając test „Blower Door” jako obowiązkowy dla uzyskania dokumentu odbioru budynku.

czyli ile energii zaoszczędzimy budując szczelny dom, czyli  zmniejszamy współczynnik „n50” np z 3 do 0,5.  Jak oszacować opłacalność przeprowadzania dodatkowych badań szczelności budynku?

Mając dom w drugiej strefie klimatycznej tj. zewnętrzna temp. obliczeniowa  -18°C np. w Poznaniu.  Dom o wymiarach wewnętrznych 10m x10m  i wys. 3m, kubatura 300m3 współczynnik  „ n50 = X ”  wskazuje nam ile razy w ciągu godziny powietrze z całej kubatury  budynku  zostanie  wymienione na wskutek oddziaływania warunków zewnętrznych np. wiatru /tzw. powietrze infiltracyjne/ przenikające przez różne nieszczelności skorupy budynku.Poniżej wyliczenia ilości energii potrzebnej do podgrzania powietrza infiltracyjnego w zależności od współczynnika „ n50”  dla domu z przykładu powyżej

Próbę szczelności budynku „Blower Door Test ” przeprowadza się po to, aby sprawdzić jakość wykonania budynku. Czy budynek oddany do użycia  będzie nam służył przez lata, czy pojawiające się usterki w wyniku błędów wykonawczych będą nas kosztowały większymi wydatkami na ogrzewanie, a w najgorszym wypadku mogą się zakończyć poważnym  remontem, zależy to tylko i wyłącznie od naszej świadomości.

Kwestią nie powinny być pieniądze wydane na badanie kontrolne. Podstawowym kryterium decyzji o wykonaniu próby szczelności powinna być świadomość potencjalnego inwestora który dba  o swoje pieniądze, te  które zaoszczędzimy  wykrywając potencjalne błędy wykonawcze.

Większość inwestorów ma tylko nadzieję iż roboty budowlane i wykończeniowe są wykonane zgodnie z wysokimi standardami o jakich nas zapewniają wykonawcy, jak jest później możemy się niejednokrotnie sami przekonać.

W obecnej dobie mamy takie metody jak analiza termowizyjna i próba szczelności – dwa świetne uzupełniające się narzędzia sprawdzające, jak została wykonana praca ekip budowlanych . Badanie szczelności ma tą zaletę nad termowizją i pomiarem rzeczywistego współczynnika przenikania ciepłą, że można je wykonywać przez cały rok. Każde badanie można przeprowadzać osobno, wskazane jest jednakże wykonywanie kompleksowych badań dających najwięcej informacji o badanym budynku.

"Jeżeli podstawowym warunkiem odbioru robót budowlanych byłby test szczelności oraz badanie kamerą termowizyjną,  to sami wykonawcy dbaliby o to co robią."

Zamiast wykorzystywać doświadczenie innych wykonawcy marginalizują potrzebę wykonania próby szczelności budynku, stwierdzając że bez próby „też da się żyć”.  Wyznaczenie parametru „ n50” nie robi się dla ciekawości, tylko dla potwierdzenia jakości wykonania prac budowlanych, jest to jak badanie techniczne samochodu.

Skoro po pomiarze wskaźnik  „n50”  nie jest na wymaganym poziomie (zgodnie z WT2008) to  kto odpowiada za taki stan rzeczy, inwestor czy wykonawca? To podczas badania szczelności wykonanym na odpowiednim etapie budowy, daje nam możliwość eliminacji nieszczelności w obudowie budynku bez zbędnych dodatkowych kosztów.

Jeżeli inwestorzy zaczną wymagać wykonania próby szczelności /przepisy już obowiązują,/ daje w rozmowie z wykonawcą jednoznaczny wskaźnik co do jakości wykonanych robót, i nie potrzebne będą korowody nawet z sądowymi włącznie i udowadnianie co do jakości wykonanych prac.

Jak sądzicie państwo, czy wykonawca wiedząc o zapisanym w umowie wskaźniku jakości prac i powiązaniu go z zapłatą  za swoją pracę /a w efekcie będzie musiał poprawiać swoje błędy wykonawcze, których nie widać na pierwszy rzut oka/ przyłoży się do porządnego jej wykonania czy nie?

Czy warto rezygnować z możliwości kontroli wykonania prac za koszt badania będący na poziomie 0,1% wartości inwestycji i późniejszym niepotrzebnym płaceniu wyższych kwot za ogrzewanie?

Czy nie należy wkalkulować takiego kosztu na etapie planowania budowy, wiedząc jakie korzyści są z takiego pomiaru?

Czy warto wnieść do umowy zapis  „ jeżeli próba szczelności wypadnie negatywnie to za każdą następną  płaci wykonawca, do momentu otrzymania wyniku zapisanego w umowie ”

qW Polsce, w której testy szczelności budynków dopiero zyskują na popularności, pomiarów dokonuje się dokładnie w ten sam sposób, jak w pozostałych krajach Europy. Aktualnie obowiązująca norma w tym zakresie,  oznaczona jako PN-EN 13829, jest wiernym tłumaczeniem europejskiej normy EN 13829. Norma opisuje aparaturę, która może być użyta do pomiaru, całą procedurę pomiarową oraz zakres danych zawartych w raporcie.